Τετάρτη 30 Ιουνίου 2010

Τοξική δράση εδώδιμων φυτών


Υπάρχουν ορισμένες κατηγορίες εδώδιμων φυτών, η κατανάλωση των οποίων μπορεί να προκαλέσει την εκδήλωση τοξικότητας. Τα πιο αντιπροσωπευτικά από τα φυτά αυτά είναι οι κύαμοι (κουκιά), τα γεώμηλα (πατάτες), οι λάθυροι (ρεβύθι, αρακάς) και οι μύκητες (μανιτάρια).
Κύαμοι: Η κατανάλωση των κυάμων μπορεί να οδηγήσει σε μία χαρακτηριστική νοσολογική οντότητα, γνωστή ως «κυαμισμός ή φαβισμός», που αφορά συνήθως τη βρεφική ή την παιδική ηλικία, όπου εμφανίζεται υπό τη μορφή οξέος αιμολυτικού συνδρόμου. Ο κυαμισμός δεν είναι σπάνιος στη χώρα, σε ορισμένες δε γεωγραφικές περιοχές αποτελεί την κυριότερη αιτία πρόκλησης αιμολυτικών συνδρόμων στα βρέφη και στα νήπια. Είναι ένα μεταβολικό νόσημα που συνδέεται άμεσα με μία ενζυμική διαταραχή των ερυθρών αιμοσφαιρίων, την ανεπάρκεια του ενζύμου G-6-PD, η οποία μεταβιβάζεται κληρονομικά.

Γεώμηλα: Τα γεώμηλα αποτελούν αναντικατάστατη τροφή για τον άνθρωπο και πρώτη ύλη για τη βιομηχανία παραγωγής αμύλου, αιθυλικής αλκοόλης κλπ. Το σπουδαιότερο αζωτούχο συστατικό των γεωμήλων είναι η σολανίνη, στην οποία αποδίδονται οι δηλητηριάσεις που προκαλούνται σε ορισμένες περιπτώσεις με γεώμηλα.
Λάθυροι: Η βρώση διαφόρων ειδών λαθύρων (ρεβύθι, αρακάς) μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση μιας νοσολογικής οντότητας, γνωστής ως «λαθυρισμός», που αποδίδεται στο αλκαλοειδές λαθυρίνη. Οι δηλητηριάσεις με λαθύρους προσλαμβάνουν επιδημική μορφή και εμφανίζονται κυρίως σε πολεμικές περιόδους, όταν λόγω έλλειψης σιταλεύρου ή κριθαλεύρου ή καλαμποκαλεύρου, σενεπεία του επιβαλλόμενου αποκλεισμού, ο λαός τρέφεται με νοθευμένο άρτο που παρασκευάζεται από μίγμα σιταλεύρου και αλεύρου που προέρχεται από λάθυρους. Τέτοιες ομαδικές δηλητηριάσεις παρατηρήθηκαν και στη χώρα μας κατά τον Α΄ όσο και κατά τον Β΄παγκόσμιο Πόλεμο.
Μανιτάρια: Οι δηλητηριάσεις με μανιτάρια είναι από τις σοβαρότερες, συμβαίνουν δε κυρίως σε αγροτικές περιοχές, όπου συνηθίζεται η συλλογή και η κατανάλωσή τους. Οι δηλητηριάσεις προκαλούνται από την κατανάλωση μη εδώδιμων μανιταριών εκ λάθους ή από άγνοια και οφείλονται στα δραστικά συστατικά των διαφόρων μανιταριών του γένους Amanita και κυρίως από τα είδη Amanita muscaria και Amanita phalloides, τα οποία φύονται στην Ελλάδα και στις άλλες Μεσογειακές χώρες.
Στην παρούσα εργασία αναφέρονται τα προαναφερθέντα εδώδιμα φυτά που ευθύνονται για δηλητηριάσεις στον Ελλαδικό χώρο, η τοξική τους δράση και η θεραπευτική αντιμετώπιση των δηλητηριάσεων αυτών. Ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται στη χρήση του αντιδότου σιλιμπινίνης στην Ελλάδα, το οποίο έχει ηπατοπροστατευτική δράση στις δηλητηριάσεις με Amanita phalloides

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου